Toekomst van stedelijk groen

Tijdens de pandemie ontdekten veel mensen nabijgelegen groen. Daarom zoom ik in deze blog in op de mogelijke verbeteringen van stedelijk groen en hoe dit kan bijdragen aan de kwaliteit van het leven. Een hoge levenskwaliteit is tenslotte belangrijk om van de planeet aarde weer een gezonde, bloeiende plek te maken.

Voordelen van stedelijk groen

In een groene omgeving zijn en contact hebben met de natuur vermindert stress en mentale vermoeidheid. Door ons gemoed af te stemmen op de natuur, naar de vogels te luisteren, dieren te observeren of naar de zonsondergang te staren, geven we aandacht aan iets anders dan werk, opleiding of persoonlijke zaken. Dit helpt ons om te rusten, na te denken, te ontspannen en onszelf te herstellen.

Wildlife: een verborgen schat aan groene plekken in verstedelijkte samenlevingen?

Voor mijn promotieonderzoek heb ik het belang van dieren onderzocht in de relatie die mensen met natuurlijke plekken dichtbij huis, en verder van huis, hebben. Tot mijn verbazing ontdekte ik dat ontmoetingen met gewone dieren dichtbij huis veel belangrijker waren in de vorming van een band met de natuur dan unieke en bijzondere ervaringen met iconische wilde dieren in toeristische natuurbestemmingen . Een ander interessant resultaat was dat vogels de meest prominente rol leken te spelen in plaatsverbondenheid. Vogels zijn eigenlijk bijna altijd wel te horen of te zien, zelfs vanuit je eigen keukenraam. Hun gezang en gedrag verbindt ons – vaak onbewust – met een plek. Ze herinneren ons aan de zonsopkomst, zonsondergang, en welk seizoen het is, maar ze kunnen ons ook juist een gevoel van tijdloosheid geven; alsof we in een theater zitten te luisteren naar een concert. Daarnaast associëren mensen bepaald vogelgezang op een bepaalde plek met jeugdherinneringen, hun vader of moeder, of met de vergankelijkheid van het leven. Dagelijkse wandelingen in stedelijk groen en bijvoorbeeld het luisteren naar, of observeren van vogels kunnen ons daardoor een gevoel geven bij een plaats te horen en deel uit te maken van iets dat groter is dan onszelf; het wisselen van de jaargetijden, de cyclus van het leven en de natuur als geheel

Stimuleren van openluchtrecreatie

Stedelijk groen is niet alleen belangrijk voor onze geestelijke gezondheid, het is ook belangrijk voor de samenleving als geheel. Dit omdat het openluchtrecreatie stimuleert en een zekere mate van balans brengt tussen lichaam en geest. Aantrekkelijk groen kan mensen uitnodigen om te joggen, fietsen, kanoën, suppen of op een andere manier buiten te recreëren. Dit helpt bij het bestrijden van inactieve levensstijlen en overgewicht van stadsbewoners. Toegankelijk groen dichtbij huis is daarom belangrijk voor onze gezondheid en het welzijn; het maakt “de kuur van de natuur” beschikbaar voor iedereen.

Afstand tussen mens en natuur wordt steeds groter

Niet iedereen heeft echter (voldoende) toegang tot aantrekkelijk en kwalitatief hoogwaardig groen in de eigen woonomgeving. Er is geen ecologische rechtvaardigheid in de wereld van vandaag. Op dit moment woont meer dan 50% van de wereldbevolking in steden. Verwacht wordt dat dit in 2030 ongeveer 60% van de wereldbevolking zal zijn. Er zullen meer stadsuitbreidingen zijn, meer buitenwijken, en als we er geen plannen voor maken, minder toegankelijk groen. Door deze verstedelijkingsprocessen wordt de afstand tussen mens en natuur groter en krijgen steeds meer mensen psychische- en gezondheidsproblemen. Dit is zorgwekkend omdat groen in de buurt heel belangrijk is voor het welzijn van mensen.

Hoe kunnen we stedelijk groen zo plannen dat het voor iedereen toegankelijk en aantrekkelijk is? In mijn vervolgblog onthul ik vier antwoorden op deze vraag. Dit kan regio’s, steden of dorpen helpen om toekomstbestendige netwerkplannen te maken waarin natuur en recreatie gecombineerd worden.