Opkopen van vakantieparken

De opvallende trend van het opkopen van campings die vervolgens omgetoverd worden tot huisjesparken is de media en de politiek niet ontgaan. Huurders van jaarplaatsen dreigen hun standplaatsen te verliezen wat de nodige emotie met zich meebrengt. Inwoners zijn op hun beurt bezorgd over het volbouwen van het landschap. ETFI dook met een projectteam dieper in deze ontwikkelingen en onderzocht wat er tot nu toe over bekend is.

Aanleiding

De aanleiding voor dit onderzoek waren twee aangenomen moties in de Tweede Kamer. Hierin werd opgeroepen tot een onderzoek naar het opkopen van vakantieparken en de gevolgen hiervan voor de huurders, de impact op de omgeving en de maatregelen die overheden kunnen treffen om hiermee om te gaan.

Probleemoplossing

Want hoeveel vakantieparken zijn hierbij betrokken en wat drijft de opkoop ervan? Wat is de impact hiervan op de huurders van jaarplaatsen en op de kwaliteit van de leefomgeving? En welke middelen heeft de overheid in handen om hier de controle te behouden? De zoektocht naar de antwoorden op deze prangende vragen is aangewakkerd door de Ministeries van BZK (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) en EZK (Economische Zaken en Klimaat). CELTH onderzocht dit op verzoek samen met UPT Erasmus en NRIT Media.

Dit projectteam bestond uit onderzoekers van:

Naast onderdeel van het projectteam waren onderzoekers van NHL Stenden in het bijzonder verantwoordelijk voor het deelonderzoek naar ruimtelijke sturingsinstrumenten die ingezet kunnen worden bij het sturen op de ontwikkeling van vakantieparken en hoe deze relatie (kunnen) hebben met het opkopen ervan. Bij dit project waren vanwege de hoge mate van complexiteit en politieke druk geen studenten betrokken.

Aanpak

In het brede consortium zijn de taken nauwgezet verdeeld. CELTH heeft zich samen met het UPT van de Erasmus Universiteit en NRIT gebogen over de omvang en impacts. Onderzoekers van ETFI hebben zich gebogen over het inzetbare instrumentarium.

Resultaten

Het project team kwam tot de volgende antwoorden:

Het aantal jaarplaatsen is in de afgelopen 20 jaar met 5% afgenomen. De komende 5 jaar wordt een verdere afname van nog zo’n 5.000 jaarplaatsen (4,2%) verwacht. Er is dus sprake van een behoorlijke versnelling, maar deze is zeker niet alleen te wijten aan het opkopen van parken.
De transformatie wordt gevoed door opvolgingsproblemen van familiebedrijven enerzijds en het interessante verdienmodel voor ontwikkelaars (hoog rendement) anderzijds.
Huurders zijn onvoldoende bekend met de (financiële) risico’s die zij lopen en kunnen in het geval van opzegging vaak geen alternatieve standplaats vinden. Uitbreiding van het huurrecht voor de recreatiemarkt is disproportioneel, maar er zijn goede alternatieve mogelijkheden om de rechten van huurders te verbeteren.
Getransformeerde parken zijn in potentie duurzamer, maar kennen ook een intensiever gebruik, waardoor de impact op natuur en landschap wisselend is. Het ruimtelijk instrumentarium biedt goede mogelijkheden om ongewenste ontwikkelingen tegen te gaan. De kunst is vooral om die mogelijkheden te kennen en te benutten.

Lees het onderzoeksrapport hier.

Dit onderzoeksproject heeft gelopen van juni 2022 tot december 2022