Futures Lab Fryslân

De Provincie Fryslân streeft naar het creëren van een inspirerend verhaal voor Fryslân 2030, dat dient als basis voor strategische langetermijnbeleidsrichtlijnen. Dit verhaal richt zich op ruimtelijke aspecten van de omgevingsvisie en de legacy van 2018, het jaar van Leeuwarden als culturele hoofdstad van Europa. Het doel is een toegankelijk verhaal dat anderen aanzet tot meedenken, makkelijk te vertellen is en de steun van het provinciebestuur heeft. Gebaseerd op concrete trends en ontwikkelingen, beoogt het verhaal inzicht te geven in gedeelde doelen, uitdagingen en inspiratie te bieden voor creatieve oplossingen. Dit verhaal, dat voortkomt uit betrokkenheid en verschil in perspectieven, is een doorlopend proces met bestuurlijke betrokkenheid en blijft evolueren.

Aanleiding

In een wereld die gekenmerkt wordt door complexiteit, dynamiek en relatieve onvoorspelbaarheid, ondergaat de samenleving ingrijpende veranderingen. Deze verschuivingen zijn zowel het gevolg van transitieprocessen als van talloze krachten die de samenleving raken, bijvoorbeeld op technologisch, demografisch, economisch, sociaal en politiek vlak. Niet alleen in de provincie Friesland, maar ook in Nederland, Europa en daarbuiten. Voor organisaties zoals de Provincie Fryslân is het cruciaal om een relevante positie te behouden in dit complexe en dynamische krachtenveld. Dit dwingt de provincie om de wereld op een vernieuwende manier te beschouwen en zich op een andere wijze tot die wereld te verhouden om succesvol te blijven in de toekomst.

Probleemoplossing

Hierom startte de afdeling Bedrijfsstrategie van de Provincie Fryslân in 2019 een initiatief om de strategische capaciteit van de provinciale organisatie te versterken. Een dialoog over de toekomst werd gestimuleerd via een scenarioplanningtraject dat geïntegreerd is in de provinciale organisatie. Eerst intern en later ook extern. ETFI was gevraagd om dit proces te faciliteren vanwege hun eerdere betrokkenheid bij de ontwerp-omgevingsvisie van de provincie. Het rapport heeft inzicht gegeven in de aanpak en de eerste bevindingen van dit proces.

Het projectteam bestond uit:

• Berend Tirion: concern strateeg van de Provincie Friesland
• Herman Groenwold: senior-adviseur bij de Provincie Friesland
• Albert Postma: projectleider

Daarnaast hebben 29 medewerkers vanuit vele beleidsdomeinen aan het project meegewerkt. Het betrof hier (beleids)adviseurs, opgavemanagers, coördinatoren, (beleids)strategen, teamleiders en gebiedsmanagers.

Aanpak

Het plan was om het verhaal te vormen door middel van een cyclische dialoog, initieel gestart met een selecte groep intern betrokkenen uit diverse domeinen van provinciaal beleid. Deze dialoog breidde zich in opeenvolgende rondes uit naar andere overheden en organisaties in de provincie. Uiteindelijk ontstond er een duurzaam netwerk van betrokken deelnemers dat het verhaal deelt en actueel houdt. Dit wordt gedaan door middel van periodieke (jaarlijks) terugkerende sessies, waarbij ETFI zich geleidelijk terugtrok. Op termijn zou het Futures Lab zelfs geïnstitutionaliseerd kunnen worden.

Resultaten

Bij het doorlopen van de eerste cyclus zijn stapsgewijs vier omgevingsscenario’s ontwikkeld. Van elk scenario is bekeken wat de gevolgen kunnen zijn voor elk beleidsdomein. Vervolgens is voor elk beleidsdomein een overkoepelende strategie beschreven om de uitdagingen van elk scenario aan te kunnen pakken. Het project is na de eerste cyclus voortijdig beëindigd.

Dit onderzoeksproject heeft gelopen van september 2019 tot augustus 2022